• 繁体
  • 简体
  • 拼音
  • 徒言凡質千鈞重,一夫之力能振動。

    “徒言凡質千鈞重,一夫之力能振動。”詩句出處:《於闐鐘歌送靈徹上人歸越》;是唐朝詩人竇庠的作品。

    海中有國傾神功,烹金化成九乳鐘。精氣激射聲沖瀜,
    護持海底諸魚龍。聲有感,神無方,連天雲水無津梁。
    不知飛在靈嘉寺,一國之人皆若狂。東南之美天下傳,
    環文萬象無雕鐫。有靈飛動不敢懸,鎖在危樓五百年。
    有時清秋日正中,繁霜滿地天無風。一聲洞徹八音盡,
    萬籟悄然星漢空。徒言凡質千鈞重,一夫之力能振動。
    大鳴小鳴須在君,不擊不考終不聞。高僧訪古稽山曲,
    終日當之言不足。手提文鋒百煉成,恐刜此鐘無一聲。

    【註釋】:

    徒:

    ①步行。袁宏道《滿井遊記》:“風力雖尚勁,然徒步則汗出浹背。”《周易·賁》:“舍車而徒。”②步兵。《書·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服勞役的犯人。《管子·輕重乙》:“今發徒隸而作之。”④服徭役的百姓。《新唐書·閻立德傳》:“領徒四萬治京城。”⑤弟子;門徒。《孟子·離婁下》:“予未得為孔子徒也。”⑥同夥;同一類人。韓愈《師說》:“郯子之徒,其賢不及孔子。”⑦泛指某一類人(多指壞人)。白居易《紫藤》:“先柔後為害,有似諛佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服勞役)。《新唐書·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一無所有。《爾雅 · 釋訓》:“暴虎,徒搏也。”⑩副詞。1.徒然;白白地。《清稗類鈔·馮婉貞》:“徒糜彈藥,無益吾事。”陸機《文賦》:“言徒靡而弗華。”(靡:美。華:光彩。)2. 隻;僅僅。《史記·孫子吳起列傳》:“王徒好其言,不能用其實。”

    言:

    ①說話。《詩經 ·衛風·氓》:“載笑載言。”(載:助詞。)②議論;談論。《國語·周語上》:“國人莫敢言。”③言語;言論。《尚書·大禹謨》:“無稽之言勿聽。”(稽:根據。)④表達;宣說。《尚書·舜典》:“詩言志,歌永言。”(永:同“詠”。唱。)⑤誓言;約言。屈原《離騷》:“初既與餘成言兮,後悔遁而有他。”⑥一字稱一言。王勃《滕王閣序》:“一言均賦,四韻俱成。”⑦一句稱一言。《論語·為政》:“《詩經》三百,一言以蔽之,曰‘思無邪’。”⑧助詞。無義。《詩經·秦風·小戎》:“言念君子。”

    凡:

    ①凡是。表示概括。《禮記·中庸》:“凡事預則立,不預則廢。”②總共。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“由是先主遂詣亮,凡三往,乃見。”(詣:到……去看人。)③平常;平凡。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“盡眾人凡士。”④要旨;綱要。《漢書·揚雄傳下》:“不能一一其詳,請略舉凡。”⑤塵世,凡間;與上天、仙界相對。蘇軾《洞霄宮》:“上帝高居愍世頑,故留瓊館在凡間。”

    質:

    ①以物或人作抵押。韓愈《柳子厚墓志銘》:“其俗以男女質錢,約不時贖。”(不時:隨時。)《管子·山權數》:“請以寶為質於子。”(子:對對方的尊稱。)《左傳·隱公三年》:“故周鄭交質,王子狐為質於鄭,鄭公子忽為質於周。”(狐、忽:均為人名。)②本質;實體。《荀子·勸學》:“其質非不美也。”③物體的底色。柳宗元《捕蛇者說》:“永州之野產異蛇,黑質而白章。”④質量,指事物的優劣。⑤樸實;缺乏文采,與“文”相對。《韓非子·解老》:“好質而惡飾。”⑥質問;問。《漢書·汲黯傳》:“黯(án岸)質天之有無。”⑦評判;對質。劉禹錫《天論上》:“而欲質天之有無。”⑧箭靶。《荀子·勸學》:“是故質的張而弓矢至焉。”(的:箭靶。)《後漢書·馬融傳》:“流矢雨墜,各指所質。”(流矢:亂飛的箭。)⑨古代刑具名。殺人用的砧墊。《漢書·張蒼傳》:“解衣伏質。”⑩通“贄”。古代初次拜見尊長時所送的禮物。《國語·晉語九》:“臣委質於狄之鼓。”(11)臣服;歸順。《韓非子·有度》:“賢者之為人臣,北面委質,無有二心。”

    鈞:

    ①量詞。重量單位。三十斤為鈞。《左傳·定公八年》:“顏高之弓六鈞。”《史記·張儀列傳》:“無異垂千鈞之重於鳥卵之上,必無幸矣。”②制陶所用的轉輪。《漢書·董仲舒傳》:“猶泥之在鈞,唯甄(zhēn)者之所為。”(甄:制作陶器。)③喻國政、政權。葛洪《抱樸子·外篇·漢過》:“秉國之鈞,廢正興邪,殘仁害義。”④通“均”。平均;均勻。《荀子·議兵》:“明道而鈞分之。”《論衡·��時》:“興功用力,勞逸鈞等。”

    重:

    (一)①厚。《周易·系辭上》:“夫茅之為物薄,而用可重也。”②重量。《漢書·食貨志下》:“更造大錢,徑寸二分,重十二銖。”(徑:直徑。銖:二十四銖為一兩。)③分量大;程度深。與“輕”相對。《戰國策·齊策四》:“千金,重幣也。”④重要;貴重。《論語·泰伯》:“任重而道遠。”⑤重視;敬重。《韓詩外傳》卷一:“曾子重其身而輕其祿。”(祿:做官的俸祿。)賈誼《過秦論上》:“尊賢重士。”⑥加上;加重。白居易《長恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”⑦莊重。《論語·學而》:“君子不重則不威。”⑧慎重。《六韜·論將》:“命在於將,將者國之輔,先王之所重也。” (二)chóng ①重疊;重復。程垓《摸魚兒》:“重門深鎖,猶有夜深月。”②量詞。層。李白《早發白帝城》:“兩岸猿聲啼不住,輕舟已過萬重山。”③副詞。1. 重新;再次。范仲淹《嶽陽樓記》:“乃重修嶽陽樓。”(乃:於是)2. 加上,表示更進一層。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”(紛:多的樣子。脩能:修飾的美態。脩,同修。)

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    一夫:

    ①眾叛親離的人,指暴君。《孟子·梁惠王》:“殘賊之人,謂之~~。聞誅~~紂矣,未聞弒君也。”②一個人。李白《蜀道難》:“~~當關,萬夫莫開。”

    夫:

    (一)①成年男子。《孟子·梁惠王下》:“內無怨女,外無曠夫。”②舊稱從事某種體力勞動的人。《詩經·周頌·噫嘻》:“率時農夫,播厥百谷。”③舊指服勞役的人。《北史·東魏靜帝紀》:“發夫五萬人築漳濱堰。”④丈夫,婦女的配偶。古樂府《陌上桑》:“使君自有婦,羅敷自有夫。”(使君:稱刺史。)⑤古代土地面積單位,等於一百畝。《管子·乘馬》:“四聚為一離,五離為一制,五制為一田,二田為一夫,三夫為一傢,事制也。”[夫人]1. 古稱諸侯的妻和帝王的妾為夫人。《禮記·曲禮下》:“天子有後,有夫人。”“天子之妃曰後,諸侯曰夫人。”2.唐以後稱高級官員的妻為夫人。張祜《集靈臺》:“虢(guó)國夫人承主恩,平明騎馬入宮門。”(平明:天剛亮。)3.對已婚婦女的尊稱。[夫子]1. 古代對男子的尊稱。李朝威《柳毅傳》:“夫子不遠千裡,將有為乎?”(有為:有所作為。)2. 孔門尊稱孔子為夫子,後沿稱老師為夫子。《論語·憲問》:“夫子時然後言。”(時:當其時。)(二)fú ①代詞。1. 表示第三人稱。相當於“彼”。《漢書·賈誼傳》:“夫將為我危,故吾得與之皆安。”2. 表示近指。相當於“這”、“此”。《論語 ·先進》:“夫人不言,言必有中。”3. 表示遠指。相當於“那”、“彼”。《淮南子·齊俗》:“此一是非,隅曲也;夫一是非,宇宙也。”(隅曲:片面。)②句首語氣詞。表示發端。《左傳·莊公十年》:“夫戰,勇氣也。”③語氣詞。1.用於句尾,表示感嘆或發議論。柳宗元《三戒·黔之驢》:“今若是焉,悲夫!”(是:此。)2.表疑問或反詰。《史記·孔子世傢》:“吾歌,可夫?”

    之:

    ①到……去。《呂氏春秋·察傳》:“子夏之晉,過衛。”(晉、衛:皆諸侯國名。)《漢書·高帝紀》:“沛公引兵之薛。”(沛公:劉邦。薛:地名。)②直到。《詩經·鄘風·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:發誓。靡它:沒有他心。)③代詞。1. 指代人和事物。相當於“他(她)”、“它”、“他(它)們”。《左傳·隱公元年》:“(薑氏)愛共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《論語·學而》:“學而時習之。”(時:按時。習:演習。)2.指示代詞。“這”、“這個”。《詩經·周南·桃夭》:“之子於歸。”④助詞。1.相當於現代漢語助詞“的”,放在定語和中心語之間。《詩經· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用於主語和謂語之間,取消句子的獨立性,使變成偏正結構。《左傳·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:進入。)3.用於前置賓語和動詞之間,相當於“是”。《墨子·公輸》:“宋何罪之有?”4.用於句中或句末起調整音節的作用。《左傳·莊公十年》:“公將鼓之。”(鼓:擊鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作雲,沛然下雨,則苗浡(bó)然興之矣。”(浡然:興起的樣子。)

    力:

    ①力氣,力量。《孟子·告子下》:“有人於此,力不能勝一匹雛,則為無力人矣。”《孟子·梁惠王上》:“吾力足以舉百鈞。”②能力;才能。《論語·季氏》:“陳力就列,不能者止。”元結《上〈時議三篇〉表》:“百姓勞苦,力用不足。”③權力;勢力;威力。賈誼《新書·藩疆》:“欲天下之治安,天子之無憂,莫如眾建諸侯而少其力;力小則易使以義。”《孟子·公孫醜上》:“以力服人者,非心服也。”④功勞。《禮記· 夏官·司勛》:“治功曰力,戰功曰多。”⑤功效。《左傳·昭公十一年》:“且譬之於天,其有五材,而將用之,力盡而敝之。”(五材:金、木、水、火、土。)⑥勞役;力役。《孟子·盡心下》:“有佈縷之征,粟米之征,力役之征。”《國語·魯語下》:“任力以夫,而議其老幼。”也指役使。范仲淹《張公神道碑》:“公請增長堤二百裡,旁錮巨石為十闥,以疏其橫流,舍(shè)役伍於堤上,不力一民,而日廣月高。”(闥:門,指閘。舍:止宿。)⑦努力;盡力;竭力。《後漢書· 桓帝紀》:“自忠賢力爭,屢折奸鋒,雖願依斟流彘亦不可得已。”(斟:夏太康被羿逐所居處;彘:周厲王流放處。)杜甫《往在》:“冗官各復業,土著還力農。”《呂氏春秋·上農》:“若民不力田,墨乃傢畜。”(墨:通“沒”。沒收。)⑧甚;厲害。《漢書·汲黯傳》:“今病力,不能任郡事。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    振:

    ①賑濟;救濟。《後漢書·趙典傳》:“散傢糧以振窮餓。”②挽救;拯救。《國語·周語下》:“故亡其姓氏,踣(bó)斃不振。”(踣:破滅。)③抖動;揮動。《楚辭·漁父》:“新沐者必彈冠,新浴者必振衣。”④奮起;振作。《呂氏春秋·孟春紀》:“東風解凍,蟄蟲始振。”⑤整頓。盧照鄰《上之回》:“振旅汾川曲,秋風橫大歌。”(回:回中,古地名。)⑥通“震”。1. 震動。《史記·蒙恬列傳》:“是時蒙恬威振匈奴。”2. 震恐。《戰國策·燕策三》:“北蠻夷之鄙人,未嘗見天子,故振懾。”

    動:

    ①行動; 活動。《周易·系辭下》:“變動以利言,吉兇以情遷。”(利:利益。遷:變易。)《孫臏兵法·見威王》:“事備而後動。”②勞作;勞動。《孟子· 滕文公上》:“為民父母,使民盻盻(xì)然,將終歲勤動,不得以養其父母。”(盻盻:恨視。)③震動;移動。《孫子兵法· 軍爭》:“懸權而動。”李商隱《瑤池》詩:“黃竹歌聲動地哀。”④使用;動用。蘇軾《辨黃慶基彈劾札子》:“若一一似此羅織人言,則天下之人更不敢開口動筆矣。”⑤發動;開動。《漢書·魏相傳》:“今邊郡困乏……常恐不能自存,難以動兵。”劉肅《大唐新語·極諫》:“今所幸宮去京二百餘裡,鑾輿動軔,俄經旬日,非可朝行暮至也。”(幸:舊指皇帝親臨。動軔:啟動車輛。)⑥萌發;發生。《齊民要術·插刜》:“刜葉微動為上時,將欲開莩為下時。”(上時:最好的時間。開莩:葉子裂開。)⑦改變;變化。《後漢書·班固傳》:“君臣動色,左右相趨。”⑧感動;觸動。《史記·絳侯周勃世傢》:“天子為動,改容式車。”⑨懷念。杜甫《詠懷古跡五首》之一:“庾信生平最蕭瑟,暮年詩賦動鄉關。”⑩引動;牽動。柳宗元《答貢士沈起書》:“謹以所示佈露於聞人,羅列於坐隅,使識者動目,聞者傾耳。”(聞人:有名望的人。坐:“座”本字,座位。)(11)指動物。歸有光《二石說》:“至仁之澤,洋洋乎被動植矣。”(被:施加。)(12)副詞。表示動作行為發生次數很多,相當於“常常”“動不動”。《漢書·食貨志上》:“又動欲慕古,不度時宜。”


  • 徒言凡质千钧重,一夫之力能振动。

    “徒言凡质千钧重,一夫之力能振动。”诗句出处:《于阗钟歌送灵彻上人归越》;是唐朝诗人窦庠的作品。

    海中有国倾神功,烹金化成九乳钟。精气激射声冲瀜,
    护持海底诸鱼龙。声有感,神无方,连天云水无津梁。
    不知飞在灵嘉寺,一国之人皆若狂。东南之美天下传,
    环文万象无雕镌。有灵飞动不敢悬,锁在危楼五百年。
    有时清秋日正中,繁霜满地天无风。一声洞彻八音尽,
    万籁悄然星汉空。徒言凡质千钧重,一夫之力能振动。
    大鸣小鸣须在君,不击不考终不闻。高僧访古稽山曲,
    终日当之言不足。手提文锋百炼成,恐刜此钟无一声。

    【注释】:

    徒:

    ①步行。袁宏道《满井游记》:“风力虽尚劲,然徒步则汗出浃背。”《周易·贲》:“舍车而徒。”②步兵。《书·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服劳役的犯人。《管子·轻重乙》:“今发徒隶而作之。”④服徭役的百姓。《新唐书·阎立德传》:“领徒四万治京城。”⑤弟子;门徒。《孟子·离娄下》:“予未得为孔子徒也。”⑥同伙;同一类人。韩愈《师说》:“郯子之徒,其贤不及孔子。”⑦泛指某一类人(多指坏人)。白居易《紫藤》:“先柔后为害,有似谀佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服劳役)。《新唐书·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一无所有。《尔雅 · 释训》:“暴虎,徒搏也。”⑩副词。1.徒然;白白地。《清稗类钞·冯婉贞》:“徒糜弹药,无益吾事。”陆机《文赋》:“言徒靡而弗华。”(靡:美。华:光彩。)2. 只;仅仅。《史记·孙子吴起列传》:“王徒好其言,不能用其实。”

    言:

    ①说话。《诗经 ·卫风·氓》:“载笑载言。”(载:助词。)②议论;谈论。《国语·周语上》:“国人莫敢言。”③言语;言论。《尚书·大禹谟》:“无稽之言勿听。”(稽:根据。)④表达;宣说。《尚书·舜典》:“诗言志,歌永言。”(永:同“咏”。唱。)⑤誓言;约言。屈原《离骚》:“初既与余成言兮,后悔遁而有他。”⑥一字称一言。王勃《滕王阁序》:“一言均赋,四韵俱成。”⑦一句称一言。《论语·为政》:“《诗经》三百,一言以蔽之,曰‘思无邪’。”⑧助词。无义。《诗经·秦风·小戎》:“言念君子。”

    凡:

    ①凡是。表示概括。《礼记·中庸》:“凡事预则立,不预则废。”②总共。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“由是先主遂诣亮,凡三往,乃见。”(诣:到……去看人。)③平常;平凡。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“尽众人凡士。”④要旨;纲要。《汉书·扬雄传下》:“不能一一其详,请略举凡。”⑤尘世,凡间;与上天、仙界相对。苏轼《洞霄宫》:“上帝高居愍世顽,故留琼馆在凡间。”

    质:

    ①以物或人作抵押。韩愈《柳子厚墓志铭》:“其俗以男女质钱,约不时赎。”(不时:随时。)《管子·山权数》:“请以宝为质于子。”(子:对对方的尊称。)《左传·隐公三年》:“故周郑交质,王子狐为质于郑,郑公子忽为质于周。”(狐、忽:均为人名。)②本质;实体。《荀子·劝学》:“其质非不美也。”③物体的底色。柳宗元《捕蛇者说》:“永州之野产异蛇,黑质而白章。”④质量,指事物的优劣。⑤朴实;缺乏文采,与“文”相对。《韩非子·解老》:“好质而恶饰。”⑥质问;问。《汉书·汲黯传》:“黯(án岸)质天之有无。”⑦评判;对质。刘禹锡《天论上》:“而欲质天之有无。”⑧箭靶。《荀子·劝学》:“是故质的张而弓矢至焉。”(的:箭靶。)《后汉书·马融传》:“流矢雨坠,各指所质。”(流矢:乱飞的箭。)⑨古代刑具名。杀人用的砧垫。《汉书·张苍传》:“解衣伏质。”⑩通“贽”。古代初次拜见尊长时所送的礼物。《国语·晋语九》:“臣委质于狄之鼓。”(11)臣服;归顺。《韩非子·有度》:“贤者之为人臣,北面委质,无有二心。”

    钧:

    ①量词。重量单位。三十斤为钧。《左传·定公八年》:“颜高之弓六钧。”《史记·张仪列传》:“无异垂千钧之重于鸟卵之上,必无幸矣。”②制陶所用的转轮。《汉书·董仲舒传》:“犹泥之在钧,唯甄(zhēn)者之所为。”(甄:制作陶器。)③喻国政、政权。葛洪《抱朴子·外篇·汉过》:“秉国之钧,废正兴邪,残仁害义。”④通“均”。平均;均匀。《荀子·议兵》:“明道而钧分之。”《论衡·��时》:“兴功用力,劳逸钧等。”

    重:

    (一)①厚。《周易·系辞上》:“夫茅之为物薄,而用可重也。”②重量。《汉书·食货志下》:“更造大钱,径寸二分,重十二铢。”(径:直径。铢:二十四铢为一两。)③分量大;程度深。与“轻”相对。《战国策·齐策四》:“千金,重币也。”④重要;贵重。《论语·泰伯》:“任重而道远。”⑤重视;敬重。《韩诗外传》卷一:“曾子重其身而轻其禄。”(禄:做官的俸禄。)贾谊《过秦论上》:“尊贤重士。”⑥加上;加重。白居易《长恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”⑦庄重。《论语·学而》:“君子不重则不威。”⑧慎重。《六韬·论将》:“命在于将,将者国之辅,先王之所重也。” (二)chóng ①重叠;重复。程垓《摸鱼儿》:“重门深锁,犹有夜深月。”②量词。层。李白《早发白帝城》:“两岸猿声啼不住,轻舟已过万重山。”③副词。1. 重新;再次。范仲淹《岳阳楼记》:“乃重修岳阳楼。”(乃:于是)2. 加上,表示更进一层。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”(纷:多的样子。脩能:修饰的美态。脩,同修。)

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    一夫:

    ①众叛亲离的人,指暴君。《孟子·梁惠王》:“残贼之人,谓之~~。闻诛~~纣矣,未闻弑君也。”②一个人。李白《蜀道难》:“~~当关,万夫莫开。”

    夫:

    (一)①成年男子。《孟子·梁惠王下》:“内无怨女,外无旷夫。”②旧称从事某种体力劳动的人。《诗经·周颂·噫嘻》:“率时农夫,播厥百谷。”③旧指服劳役的人。《北史·东魏静帝纪》:“发夫五万人筑漳滨堰。”④丈夫,妇女的配偶。古乐府《陌上桑》:“使君自有妇,罗敷自有夫。”(使君:称刺史。)⑤古代土地面积单位,等于一百亩。《管子·乘马》:“四聚为一离,五离为一制,五制为一田,二田为一夫,三夫为一家,事制也。”[夫人]1. 古称诸侯的妻和帝王的妾为夫人。《礼记·曲礼下》:“天子有后,有夫人。”“天子之妃曰后,诸侯曰夫人。”2.唐以后称高级官员的妻为夫人。张祜《集灵台》:“虢(guó)国夫人承主恩,平明骑马入宫门。”(平明:天刚亮。)3.对已婚妇女的尊称。[夫子]1. 古代对男子的尊称。李朝威《柳毅传》:“夫子不远千里,将有为乎?”(有为:有所作为。)2. 孔门尊称孔子为夫子,后沿称老师为夫子。《论语·宪问》:“夫子时然后言。”(时:当其时。)(二)fú ①代词。1. 表示第三人称。相当于“彼”。《汉书·贾谊传》:“夫将为我危,故吾得与之皆安。”2. 表示近指。相当于“这”、“此”。《论语 ·先进》:“夫人不言,言必有中。”3. 表示远指。相当于“那”、“彼”。《淮南子·齐俗》:“此一是非,隅曲也;夫一是非,宇宙也。”(隅曲:片面。)②句首语气词。表示发端。《左传·庄公十年》:“夫战,勇气也。”③语气词。1.用于句尾,表示感叹或发议论。柳宗元《三戒·黔之驴》:“今若是焉,悲夫!”(是:此。)2.表疑问或反诘。《史记·孔子世家》:“吾歌,可夫?”

    之:

    ①到……去。《吕氏春秋·察传》:“子夏之晋,过卫。”(晋、卫:皆诸侯国名。)《汉书·高帝纪》:“沛公引兵之薛。”(沛公:刘邦。薛:地名。)②直到。《诗经·鄘风·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:发誓。靡它:没有他心。)③代词。1. 指代人和事物。相当于“他(她)”、“它”、“他(它)们”。《左传·隐公元年》:“(姜氏)爱共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《论语·学而》:“学而时习之。”(时:按时。习:演习。)2.指示代词。“这”、“这个”。《诗经·周南·桃夭》:“之子于归。”④助词。1.相当于现代汉语助词“的”,放在定语和中心语之间。《诗经· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用于主语和谓语之间,取消句子的独立性,使变成偏正结构。《左传·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:进入。)3.用于前置宾语和动词之间,相当于“是”。《墨子·公输》:“宋何罪之有?”4.用于句中或句末起调整音节的作用。《左传·庄公十年》:“公将鼓之。”(鼓:击鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作云,沛然下雨,则苗浡(bó)然兴之矣。”(浡然:兴起的样子。)

    力:

    ①力气,力量。《孟子·告子下》:“有人于此,力不能胜一匹雏,则为无力人矣。”《孟子·梁惠王上》:“吾力足以举百钧。”②能力;才能。《论语·季氏》:“陈力就列,不能者止。”元结《上〈时议三篇〉表》:“百姓劳苦,力用不足。”③权力;势力;威力。贾谊《新书·藩疆》:“欲天下之治安,天子之无忧,莫如众建诸侯而少其力;力小则易使以义。”《孟子·公孙丑上》:“以力服人者,非心服也。”④功劳。《礼记· 夏官·司勋》:“治功曰力,战功曰多。”⑤功效。《左传·昭公十一年》:“且譬之于天,其有五材,而将用之,力尽而敝之。”(五材:金、木、水、火、土。)⑥劳役;力役。《孟子·尽心下》:“有布缕之征,粟米之征,力役之征。”《国语·鲁语下》:“任力以夫,而议其老幼。”也指役使。范仲淹《张公神道碑》:“公请增长堤二百里,旁锢巨石为十闼,以疏其横流,舍(shè)役伍于堤上,不力一民,而日广月高。”(闼:门,指闸。舍:止宿。)⑦努力;尽力;竭力。《后汉书· 桓帝纪》:“自忠贤力争,屡折奸锋,虽愿依斟流彘亦不可得已。”(斟:夏太康被羿逐所居处;彘:周厉王流放处。)杜甫《往在》:“冗官各复业,土著还力农。”《吕氏春秋·上农》:“若民不力田,墨乃家畜。”(墨:通“没”。没收。)⑧甚;厉害。《汉书·汲黯传》:“今病力,不能任郡事。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    振:

    ①赈济;救济。《后汉书·赵典传》:“散家粮以振穷饿。”②挽救;拯救。《国语·周语下》:“故亡其姓氏,踣(bó)毙不振。”(踣:破灭。)③抖动;挥动。《楚辞·渔父》:“新沐者必弹冠,新浴者必振衣。”④奋起;振作。《吕氏春秋·孟春纪》:“东风解冻,蛰虫始振。”⑤整顿。卢照邻《上之回》:“振旅汾川曲,秋风横大歌。”(回:回中,古地名。)⑥通“震”。1. 震动。《史记·蒙恬列传》:“是时蒙恬威振匈奴。”2. 震恐。《战国策·燕策三》:“北蛮夷之鄙人,未尝见天子,故振慑。”

    动:

    ①行动; 活动。《周易·系辞下》:“变动以利言,吉凶以情迁。”(利:利益。迁:变易。)《孙膑兵法·见威王》:“事备而后动。”②劳作;劳动。《孟子· 滕文公上》:“为民父母,使民盻盻(xì)然,将终岁勤动,不得以养其父母。”(盻盻:恨视。)③震动;移动。《孙子兵法· 军争》:“悬权而动。”李商隐《瑶池》诗:“黄竹歌声动地哀。”④使用;动用。苏轼《辨黄庆基弹劾札子》:“若一一似此罗织人言,则天下之人更不敢开口动笔矣。”⑤发动;开动。《汉书·魏相传》:“今边郡困乏……常恐不能自存,难以动兵。”刘肃《大唐新语·极谏》:“今所幸宫去京二百余里,銮舆动轫,俄经旬日,非可朝行暮至也。”(幸:旧指皇帝亲临。动轫:启动车辆。)⑥萌发;发生。《齐民要术·插刜》:“刜叶微动为上时,将欲开莩为下时。”(上时:最好的时间。开莩:叶子裂开。)⑦改变;变化。《后汉书·班固传》:“君臣动色,左右相趋。”⑧感动;触动。《史记·绛侯周勃世家》:“天子为动,改容式车。”⑨怀念。杜甫《咏怀古迹五首》之一:“庾信生平最萧瑟,暮年诗赋动乡关。”⑩引动;牵动。柳宗元《答贡士沈起书》:“谨以所示布露于闻人,罗列于坐隅,使识者动目,闻者倾耳。”(闻人:有名望的人。坐:“座”本字,座位。)(11)指动物。归有光《二石说》:“至仁之泽,洋洋乎被动植矣。”(被:施加。)(12)副词。表示动作行为发生次数很多,相当于“常常”“动不动”。《汉书·食货志上》:“又动欲慕古,不度时宜。”


  • tu yan fan zhi qian jun chong ,yi fu zhi li neng zhen dong 。

    “Tu Yan Fan Zhi Qian Jun Chong ,Yi Fu Zhi Li Neng Zhen Dong 。”Shi Gou Chu Chu :《Yu Tian Zhong Ge Song Ling Che Shang Ren Gui Yue 》;Shi Tang Chao Shi Ren Dou Xiang De Zuo Pin 。

    Hai Zhong You Guo Qing Shen Gong ,Peng Jin Hua Cheng Jiu Ru Zhong 。Jing Qi Ji She Sheng Chong Rong ,
    Hu Chi Hai De Zhu Yu Long 。Sheng You Gan ,Shen Mo Fang ,Lian Tian Yun Shui Mo Jin Liang 。
    Bu Zhi Fei Zai Ling Jia Si ,Yi Guo Zhi Ren Jie Re Kuang 。Dong Na Zhi Mei Tian Xia Chuan ,
    Huan Wen Mo Xiang Mo Diao Juan 。You Ling Fei Dong Bu Gan Xuan ,Suo Zai Wei Lou Wu Bai Nian 。
    You Shi Qing Qiu Ri Zheng Zhong ,Fan Shuang Man De Tian Mo Feng 。Yi Sheng Dong Che Ba Yin Jin ,
    Mo Lai Qiao Ran Xing Han Kong 。Tu Yan Fan Zhi Qian Jun Chong ,Yi Fu Zhi Li Neng Zhen Dong 。
    Da Ming Xiao Ming Xu Zai Jun ,Bu Ji Bu Kao Zhong Bu Wen 。Gao Seng Fang Gu Ji Shan Qu ,
    Zhong Ri Dang Zhi Yan Bu Zu 。Shou Di Wen Feng Bai Lian Cheng ,Kong Fu Ci Zhong Mo Yi Sheng 。

    【Zhu Shi 】:

    Tu :

    ①Bu Hang 。Yuan Hong Dao 《Man Jing You Ji 》:“Feng Li Sui Shang Jin ,Ran Tu Bu Ze Han Chu Jia Bei 。”《Zhou Yi ·Ben 》:“She Che Er Tu 。”②Bu Bing 。《Shu ·Wu Cheng 》:“Qian Tu Dao Ge 。”(Qian :Qian Mian 。)③Fu Lao Yi De Fan Ren 。《Guan Zi ·Qing Chong Yi 》:“Jin Fa Tu Li Er Zuo Zhi 。”④Fu Yao Yi De Bai Xing 。《Xin Tang Shu ·Yan Li De Chuan 》:“Ling Tu Si Mo Zhi Jing Cheng 。”⑤Di Zi ;Men Tu 。《Meng Zi ·Li Lou Xia 》:“Yu Wei De Wei Kong Zi Tu Ye 。”⑥Tong Huo ;Tong Yi Lei Ren 。Han Yu 《Shi Shui 》:“Tan Zi Zhi Tu ,Ji Xian Bu Ji Kong Zi 。”⑦Fan Zhi Mou Yi Lei Ren (Duo Zhi Huai Ren )。Bai Ju Yi 《Zi Teng 》:“Xian Rou Hou Wei Hai ,You Shi Yu Ning Tu 。”⑧Zui Xing Zhi Yi 。Ji Tu Xing (Shi Fu Lao Yi )。《Xin Tang Shu ·Xing Fa Zhi 》:“Yong Xing You Wu ……San Yue Tu 。”⑨Kong ;Yi Mo Suo You 。《Er Ya · Shi Xun 》:“Bao Hu ,Tu Bo Ye 。”⑩Fu Ci 。1.Tu Ran ;Bai Bai De 。《Qing Bai Lei Chao ·Feng Wan Zhen 》:“Tu Mei Dan Yao ,Mo Yi Wu Shi 。”Liu Ji 《Wen Fu 》:“Yan Tu Mi Er Fu Hua 。”(Mi :Mei 。Hua :Guang Cai 。)2. Zhi ;Jin Jin 。《Shi Ji ·Sun Zi Wu Qi Lie Chuan 》:“Wang Tu Hao Ji Yan ,Bu Neng Yong Ji Shi 。”

    Yan :

    ①Shui Hua 。《Shi Jing ·Wei Feng ·Mang 》:“Zai Xiao Zai Yan 。”(Zai :Zhu Ci 。)②Yi Lun ;Tan Lun 。《Guo Yu ·Zhou Yu Shang 》:“Guo Ren Mo Gan Yan 。”③Yan Yu ;Yan Lun 。《Shang Shu ·Da Yu Mo 》:“Mo Ji Zhi Yan Wu Ting 。”(Ji :Gen Ju 。)④Biao Da ;Xuan Shui 。《Shang Shu ·Shun Dian 》:“Shi Yan Zhi ,Ge Yong Yan 。”(Yong :Tong “Yong ”。Chang 。)⑤Shi Yan ;Yao Yan 。Qu Yuan 《Li Sao 》:“Chu Ji Yu Yu Cheng Yan Xi ,Hou Hui Dun Er You Ta 。”⑥Yi Zi Chen Yi Yan 。Wang Bo 《Teng Wang Ge Xu 》:“Yi Yan Jun Fu ,Si Yun Ju Cheng 。”⑦Yi Gou Chen Yi Yan 。《Lun Yu ·Wei Zheng 》:“《Shi Jing 》San Bai ,Yi Yan Yi Bi Zhi ,Yue ‘Sai Mo Xie ’。”⑧Zhu Ci 。Mo Yi 。《Shi Jing ·Qin Feng ·Xiao Rong 》:“Yan Nian Jun Zi 。”

    Fan :

    ①Fan Shi 。Biao Shi Gai Gua 。《Li Ji ·Zhong Yong 》:“Fan Shi Yu Ze Li ,Bu Yu Ze Fei 。”②Zong Gong 。《San Guo Zhi ·Shu Shu ·Zhu Ge Liang Chuan 》:“You Shi Xian Zhu Sui Yi Liang ,Fan San Wang ,Nai Jian 。”(Yi :Dao ……Qu Kan Ren 。)③Ping Chang ;Ping Fan 。《San Guo Zhi ·Shu Shu ·Zhu Ge Liang Chuan 》:“Jin Zhong Ren Fan Shi 。”④Yao Zhi ;Gang Yao 。《Han Shu ·Yang Xiong Chuan Xia 》:“Bu Neng Yi Yi Ji Xiang ,Qing Lve Ju Fan 。”⑤Chen Shi ,Fan Jian ;Yu Shang Tian 、Xian Jie Xiang Dui 。Su Shi 《Dong Xiao Gong 》:“Shang Di Gao Ju Min Shi Wan ,Gu Liu Qiong Guan Zai Fan Jian 。”

    Zhi :

    ①Yi Wu Huo Ren Zuo Di Ya 。Han Yu 《Liu Zi Hou Mu Zhi Ming 》:“Ji Su Yi Nan Nv Zhi Qian ,Yao Bu Shi Shu 。”(Bu Shi :Sui Shi 。)《Guan Zi ·Shan Quan Shu 》:“Qing Yi Bao Wei Zhi Yu Zi 。”(Zi :Dui Dui Fang De Zun Chen 。)《Zuo Chuan ·Yin Gong San Nian 》:“Gu Zhou Zheng Jiao Zhi ,Wang Zi Hu Wei Zhi Yu Zheng ,Zheng Gong Zi Hu Wei Zhi Yu Zhou 。”(Hu 、Hu :Jun Wei Ren Ming 。)②Ben Zhi ;Shi Ti 。《Xun Zi ·Quan Xue 》:“Ji Zhi Fei Bu Mei Ye 。”③Wu Ti De De Se 。Liu Zong Yuan 《Bu She Zhe Shui 》:“Yong Zhou Zhi Ye Chan Yi She ,Hei Zhi Er Bai Zhang 。”④Zhi Liang ,Zhi Shi Wu De You Lie 。⑤Piao Shi ;Que Fa Wen Cai ,Yu “Wen ”Xiang Dui 。《Han Fei Zi ·Jie Lao 》:“Hao Zhi Er E Shi 。”⑥Zhi Wen ;Wen 。《Han Shu ·Ji An Chuan 》:“An (ánAn )Zhi Tian Zhi You Mo 。”⑦Ping Pan ;Dui Zhi 。Liu Yu Xi 《Tian Lun Shang 》:“Er Yu Zhi Tian Zhi You Mo 。”⑧Jian Ba 。《Xun Zi ·Quan Xue 》:“Shi Gu Zhi De Zhang Er Gong Shi Zhi Yan 。”(De :Jian Ba 。)《Hou Han Shu ·Ma Rong Chuan 》:“Liu Shi Yu Zhui ,Ge Zhi Suo Zhi 。”(Liu Shi :Luan Fei De Jian 。)⑨Gu Dai Xing Ju Ming 。Sha Ren Yong De Zhen Dian 。《Han Shu ·Zhang Cang Chuan 》:“Jie Yi Fu Zhi 。”⑩Tong “Zhi ”。Gu Dai Chu Ci Bai Jian Zun Chang Shi Suo Song De Li Wu 。《Guo Yu ·Jin Yu Jiu 》:“Chen Wei Zhi Yu Di Zhi Gu 。”(11)Chen Fu ;Gui Shun 。《Han Fei Zi ·You Du 》:“Xian Zhe Zhi Wei Ren Chen ,Bei Mian Wei Zhi ,Mo You Er Xin 。”

    Jun :

    ①Liang Ci 。Chong Liang Chan Wei 。San Shi Jin Wei Jun 。《Zuo Chuan ·Ding Gong Ba Nian 》:“Yan Gao Zhi Gong Liu Jun 。”《Shi Ji ·Zhang Yi Lie Chuan 》:“Mo Yi Chui Qian Jun Zhi Chong Yu Diao Luan Zhi Shang ,Bi Mo Xing Yi 。”②Zhi Tao Suo Yong De Zhuai Lun 。《Han Shu ·Dong Zhong Shu Chuan 》:“You Ni Zhi Zai Jun ,Wei Zhen (zhēn)Zhe Zhi Suo Wei 。”(Zhen :Zhi Zuo Tao Qi 。)③Yu Guo Zheng 、Zheng Quan 。Ge Hong 《Bao Piao Zi ·Wai Pian ·Han Guo 》:“Bing Guo Zhi Jun ,Fei Zheng Xing Xie ,Can Ren Hai Yi 。”④Tong “Jun ”。Ping Jun ;Jun Yun 。《Xun Zi ·Yi Bing 》:“Ming Dao Er Jun Fen Zhi 。”《Lun Heng ·��Shi 》:“Xing Gong Yong Li ,Lao Yi Jun Deng 。”

    Chong :

    (Yi )①Hou 。《Zhou Yi ·Ji Ci Shang 》:“Fu Mao Zhi Wei Wu Bao ,Er Yong Ke Chong Ye 。”②Chong Liang 。《Han Shu ·Shi Huo Zhi Xia 》:“Geng Zao Da Qian ,Jing Cun Er Fen ,Chong Shi Er Zhu 。”(Jing :Zhi Jing 。Zhu :Er Shi Si Zhu Wei Yi Liang 。)③Fen Liang Da ;Cheng Du Shen 。Yu “Qing ”Xiang Dui 。《Zhan Guo Ce ·Ji Ce Si 》:“Qian Jin ,Chong Bi Ye 。”④Chong Yao ;Gui Chong 。《Lun Yu ·Tai Bai 》:“Ren Chong Er Dao Yuan 。”⑤Chong Shi ;Jing Chong 。《Han Shi Wai Chuan 》Juan Yi :“Ceng Zi Chong Ji Shen Er Qing Ji Lu 。”(Lu :Zuo Guan De Feng Lu 。)Gu Yi 《Guo Qin Lun Shang 》:“Zun Xian Chong Shi 。”⑥Jia Shang ;Jia Chong 。Bai Ju Yi 《Chang Hen Ge 》:“Sui Ling Tian Xia Fu Mu Xin ,Bu Chong Sheng Nan Chong Sheng Nv 。”Qu Yuan 《Li Sao 》:“Fen Wu Ji You Ci Nei Mei Xi ,You Chong Zhi Yi 脩Neng 。”⑦Zhuang Chong 。《Lun Yu ·Xue Er 》:“Jun Zi Bu Chong Ze Bu Wei 。”⑧Shen Chong 。《Liu Tao ·Lun Jiang 》:“Ming Zai Yu Jiang ,Jiang Zhe Guo Zhi Fu ,Xian Wang Zhi Suo Chong Ye 。” (Er )chóng ①Chong Die ;Chong Fu 。Cheng Gai 《Mo Yu Er 》:“Chong Men Shen Suo ,You You Ye Shen Yue 。”②Liang Ci 。Ceng 。Li Bai 《Zao Fa Bai Di Cheng 》:“Liang An Yuan Sheng Ti Bu Zhu ,Qing Zhou Yi Guo Mo Chong Shan 。”③Fu Ci 。1. Chong Xin ;Zai Ci 。Fan Zhong Yan 《Yue Yang Lou Ji 》:“Nai Chong Xiu Yue Yang Lou 。”(Nai :Yu Shi )2. Jia Shang ,Biao Shi Geng Jin Yi Ceng 。Qu Yuan 《Li Sao 》:“Fen Wu Ji You Ci Nei Mei Xi ,You Chong Zhi Yi 脩Neng 。”(Fen :Duo De Yang Zi 。脩Neng :Xiu Shi De Mei Tai 。脩,Tong Xiu 。)

    Yi :

    ①Shu Ci 。《Meng Zi ·Liang Hui Wang Shang 》:“Wu He Ai Yi Niu ?”(Ai :Lin Xi 。)《Han Shu ·Lv Li Zhi Shang 》:“Shu Zhe ,Yi 、Shi 、Bai 、Qian 、Mo Ye 。”You Biao Xu Shu Di Yi 。《Lv Shi Chun Qiu ·Gu Le 》:“Tou Zu Yi Ge Ba Que :Yi Yue Zai Min ,Er Yue Xuan Diao 。”(Ba Que :Zhi Wu Le De Ba Zhang 。Zai Min 、Xuan Diao :Le Qu Ba Zhang Zhi Ming 。)②Zhuan Yi 。《Xun Zi ·Quan Xue 》:“Yin Mo Zhao Ya Zhi Li ,Jin Gu Zhi Jiang ,Shang Shi Ai Tu ,Xia Yin Huang Quan ,Yong Xin Yi Ye 。”(Yin :Tong “Yin ”。Qiu Yin 。)③Quan ;Man 。《Shi Ji ·Huai Yin Hou Lie Chuan 》:“Zhi Bai Da Jiang ,Nai Han Xin Ye ,Yi Jun Jie Jing 。”④Tong Yi ;Shi ……Yi Zhi 。《Shi Ji ·Qin Shi Huang Ben Ji 》:“Yi Fa Du Heng Dan Zhang Che 。”⑤Xiang Tong 。《Zuo Chuan ·Zhuang Gong Shi Er Nian 》:“Tian Xia Zhi E Yi Ye 。”(E :Zhi E Ren 。)⑥Zheng Ti 。Gu Yi 《Xin Shu ·Guo Qin Shang 》:“Ge Cong Di Jiao ,Xiang Yu Wei Yi 。”⑦Gu Dai Zhe Xue Gai Nian 。Zhi “Dao ”Ji “Dao ”Suo Pa Sheng De “Qi ”。⑧Fu Ci 。1. Yi Gai ;Dou 。《Shi Ji ·Meng Chang Jun Lie Chuan 》:“Shi Ke Shu Qian Ren ,Mo Gui Jian Yi Yu Wen Deng 。”2. Yi Dan 。《Zhuang Zi ·Xu Mo Gui 》:“Yi Wen Ren Zhi Guo ,Zhong Shen Bu Wang 。”(Guo :Guo Shi 。)3. Nai ;Jing 。《Zhan Guo Ce ·Ji Ce Yi 》:“Jing Guo Jun Zhi Yu Gua Ren ,Yi Zhi Yu Ci Hu ?”⑨Yu Qi Ci 。Qi Jia Jiang Yu Qi De Zuo Yong 。《Meng Zi ·Liang Hui Wang Shang 》:“Gua Ren Chi Zhi ,Yuan Bi Si Zhe Yi Sa Zhi 。”⑩Wo Guo Min Zu Yin Le Ji Yin Fu Hao Zhi Yi 。[Yi He ]Fu Ci 。Biao Shi Cheng Du Shen 。Du Fu 《Dan Hao Li 》:“Li Hu Yi He Nu ,Fu Ti Yi He Ku !”

    Yi Fu :

    ①Zhong Pan Qin Li De Ren ,Zhi Bao Jun 。《Meng Zi ·Liang Hui Wang 》:“Can Zei Zhi Ren ,Wei Zhi ~~。Wen Zhu ~~Zhou Yi ,Wei Wen Shi Jun Ye 。”②Yi Ge Ren 。Li Bai 《Shu Dao Nan 》:“~~Dang Guan ,Mo Fu Mo Kai 。”

    Fu :

    (Yi )①Cheng Nian Nan Zi 。《Meng Zi ·Liang Hui Wang Xia 》:“Nei Mo Yuan Nv ,Wai Mo Kuang Fu 。”②Jiu Chen Cong Shi Mou Chong Ti Li Lao Dong De Ren 。《Shi Jing ·Zhou Song ·Yi Xi 》:“Lv Shi Nong Fu ,Bo Jue Bai Gu 。”③Jiu Zhi Fu Lao Yi De Ren 。《Bei Shi ·Dong Wei Jing Di Ji 》:“Fa Fu Wu Mo Ren Zhu Zhang Bin Yan 。”④Zhang Fu ,Fu Nv De Pei Ou 。Gu Le Fu 《Mo Shang Sang 》:“Shi Jun Zi You Fu ,Luo Fu Zi You Fu 。”(Shi Jun :Chen Ci Shi 。)⑤Gu Dai Tu De Mian Ji Chan Wei ,Deng Yu Yi Bai Mu 。《Guan Zi ·Cheng Ma 》:“Si Ju Wei Yi Li ,Wu Li Wei Yi Zhi ,Wu Zhi Wei Yi Tian ,Er Tian Wei Yi Fu ,San Fu Wei Yi Jia ,Shi Zhi Ye 。”[Fu Ren ]1. Gu Chen Zhu Hou De Qi He Di Wang De Qie Wei Fu Ren 。《Li Ji ·Qu Li Xia 》:“Tian Zi You Hou ,You Fu Ren 。”“Tian Zi Zhi Fei Yue Hou ,Zhu Hou Yue Fu Ren 。”2.Tang Yi Hou Chen Gao Ji Guan Yuan De Qi Wei Fu Ren 。Zhang Hu 《Ji Ling Tai 》:“Guo (guó)Guo Fu Ren Cheng Zhu En ,Ping Ming Ji Ma Ru Gong Men 。”(Ping Ming :Tian Gang Liang 。)3.Dui Yi Hun Fu Nv De Zun Chen 。[Fu Zi ]1. Gu Dai Dui Nan Zi De Zun Chen 。Li Chao Wei 《Liu Yi Chuan 》:“Fu Zi Bu Yuan Qian Li ,Jiang You Wei Hu ?”(You Wei :You Suo Zuo Wei 。)2. Kong Men Zun Chen Kong Zi Wei Fu Zi ,Hou Yan Chen Lao Shi Wei Fu Zi 。《Lun Yu ·Xian Wen 》:“Fu Zi Shi Ran Hou Yan 。”(Shi :Dang Ji Shi 。)(Er )fú ①Dai Ci 。1. Biao Shi Di San Ren Chen 。Xiang Dang Yu “Bi ”。《Han Shu ·Gu Yi Chuan 》:“Fu Jiang Wei Wo Wei ,Gu Wu De Yu Zhi Jie An 。”2. Biao Shi Jin Zhi 。Xiang Dang Yu “Zhe ”、“Ci ”。《Lun Yu ·Xian Jin 》:“Fu Ren Bu Yan ,Yan Bi You Zhong 。”3. Biao Shi Yuan Zhi 。Xiang Dang Yu “Na ”、“Bi ”。《Huai Na Zi ·Ji Su 》:“Ci Yi Shi Fei ,Yu Qu Ye ;Fu Yi Shi Fei ,Yu Zhou Ye 。”(Yu Qu :Pian Mian 。)②Gou Shou Yu Qi Ci 。Biao Shi Fa Duan 。《Zuo Chuan ·Zhuang Gong Shi Nian 》:“Fu Zhan ,Yong Qi Ye 。”③Yu Qi Ci 。1.Yong Yu Gou Wei ,Biao Shi Gan Tan Huo Fa Yi Lun 。Liu Zong Yuan 《San Jie ·Qian Zhi Lv 》:“Jin Re Shi Yan ,Bei Fu !”(Shi :Ci 。)2.Biao Yi Wen Huo Fan Jie 。《Shi Ji ·Kong Zi Shi Jia 》:“Wu Ge ,Ke Fu ?”

    Zhi :

    ①Dao ……Qu 。《Lv Shi Chun Qiu ·Cha Chuan 》:“Zi Xia Zhi Jin ,Guo Wei 。”(Jin 、Wei :Jie Zhu Hou Guo Ming 。)《Han Shu ·Gao Di Ji 》:“Pei Gong Yin Bing Zhi Xue 。”(Pei Gong :Liu Bang 。Xue :De Ming 。)②Zhi Dao 。《Shi Jing ·Yong Feng ·Bai Zhou 》:“Zhi Si Shi Mi (mǐ)Ta 。”(Shi :Fa Shi 。Mi Ta :Mei You Ta Xin 。)③Dai Ci 。1. Zhi Dai Ren He Shi Wu 。Xiang Dang Yu “Ta (Ta )”、“Ta ”、“Ta (Ta )Men ”。《Zuo Chuan ·Yin Gong Yuan Nian 》:“(Jiang Shi )Ai Gong Shu Duan ,Yu Li Zhi 。”(Gong Shu Duan :Ren Ming 。)《Lun Yu ·Xue Er 》:“Xue Er Shi Xi Zhi 。”(Shi :An Shi 。Xi :Yan Xi 。)2.Zhi Shi Dai Ci 。“Zhe ”、“Zhe Ge ”。《Shi Jing ·Zhou Na ·Tao Wai 》:“Zhi Zi Yu Gui 。”④Zhu Ci 。1.Xiang Dang Yu Xian Dai Han Yu Zhu Ci “De ”,Fang Zai Ding Yu He Zhong Xin Yu Zhi Jian 。《Shi Jing · Shao Na ·Gao Yang 》:“Gao Yang Zhi Pi 。”2. Yong Yu Zhu Yu He Wei Yu Zhi Jian ,Qu Xiao Gou Zi De Du Li Xing ,Shi Bian Cheng Pian Zheng Jie Gou 。《Zuo Chuan ·Xi Gong Si Nian 》:“Bu Yu Jun Zhi She Wu De Ye 。”(Yu :Liao Xiang 。She :Jin Ru 。)3.Yong Yu Qian Zhi Bin Yu He Dong Ci Zhi Jian ,Xiang Dang Yu “Shi ”。《Mo Zi ·Gong Shu 》:“Song He Zui Zhi You ?”4.Yong Yu Gou Zhong Huo Gou Mo Qi Diao Zheng Yin Jie De Zuo Yong 。《Zuo Chuan ·Zhuang Gong Shi Nian 》:“Gong Jiang Gu Zhi 。”(Gu :Ji Gu 。)《Meng Zi ·Liang Hui Wang Shang 》:“Tian You Ran Zuo Yun ,Pei Ran Xia Yu ,Ze Miao Bo (bó)Ran Xing Zhi Yi 。”(Bo Ran :Xing Qi De Yang Zi 。)

    Li :

    ①Li Qi ,Li Liang 。《Meng Zi ·Gao Zi Xia 》:“You Ren Yu Ci ,Li Bu Neng Sheng Yi Pi Chu ,Ze Wei Mo Li Ren Yi 。”《Meng Zi ·Liang Hui Wang Shang 》:“Wu Li Zu Yi Ju Bai Jun 。”②Neng Li ;Cai Neng 。《Lun Yu ·Ji Shi 》:“Chen Li Jiu Lie ,Bu Neng Zhe Zhi 。”Yuan Jie 《Shang 〈Shi Yi San Pian 〉Biao 》:“Bai Xing Lao Ku ,Li Yong Bu Zu 。”③Quan Li ;Shi Li ;Wei Li 。Gu Yi 《Xin Shu ·Fan Jiang 》:“Yu Tian Xia Zhi Zhi An ,Tian Zi Zhi Mo You ,Mo Ru Zhong Jian Zhu Hou Er Shao Ji Li ;Li Xiao Ze Yi Shi Yi Yi 。”《Meng Zi ·Gong Sun Chou Shang 》:“Yi Li Fu Ren Zhe ,Fei Xin Fu Ye 。”④Gong Lao 。《Li Ji · Xia Guan ·Si Xun 》:“Zhi Gong Yue Li ,Zhan Gong Yue Duo 。”⑤Gong Xiao 。《Zuo Chuan ·Zhao Gong Shi Yi Nian 》:“Ju Pi Zhi Yu Tian ,Ji You Wu Cai ,Er Jiang Yong Zhi ,Li Jin Er Bi Zhi 。”(Wu Cai :Jin 、Mu 、Shui 、Huo 、Tu 。)⑥Lao Yi ;Li Yi 。《Meng Zi ·Jin Xin Xia 》:“You Bu Lv Zhi Zheng ,Su Mi Zhi Zheng ,Li Yi Zhi Zheng 。”《Guo Yu ·Lu Yu Xia 》:“Ren Li Yi Fu ,Er Yi Ji Lao You 。”Ye Zhi Yi Shi 。Fan Zhong Yan 《Zhang Gong Shen Dao Bei 》:“Gong Qing Zeng Chang Di Er Bai Li ,Pang Gu Ju Dan Wei Shi Ta ,Yi Shu Ji Heng Liu ,She (shè)Yi Wu Yu Di Shang ,Bu Li Yi Min ,Er Ri An Yue Gao 。”(Ta :Men ,Zhi Zha 。She :Zhi Su 。)⑦Nu Li ;Jin Li ;Jie Li 。《Hou Han Shu · Huan Di Ji 》:“Zi Zhong Xian Li Zheng ,Lv She Jian Feng ,Sui Yuan Yi Zhen Liu Zhi Yi Bu Ke De Yi 。”(Zhen :Xia Tai Kang Bei Yi Zhu Suo Ju Chu ;Zhi :Zhou Li Wang Liu Fang Chu 。)Du Fu 《Wang Zai 》:“Rong Guan Ge Fu Ye ,Tu Zhe Hai Li Nong 。”《Lv Shi Chun Qiu ·Shang Nong 》:“Re Min Bu Li Tian ,Mo Nai Jia Chu 。”(Mo :Tong “Mei ”。Mei Shou 。)⑧Shen ;Li Hai 。《Han Shu ·Ji An Chuan 》:“Jin Bing Li ,Bu Neng Ren Jun Shi 。”

    Neng :

    ①Neng Li ;Cai Neng 。《Xun Zi ·Wang Zhi 》:“Mo Neng Bu Guan ,Mo Gong Bu Shang 。”②You Neng Li ;You Cai Neng 。Zhu Ge Liang 《Chu Shi Biao 》:“Xian Di Chen Zhi Yue Neng 。”③Neng Gou ;Sheng Ren 。《Lun Yu ·Xian Jin 》:“Fei Yue Neng Zhi ,Yuan Xue Yan 。”④Shan Chang ;Shan Yu 。Cai Yuan Pei 《Tu Hua 》:“Shan Hua Zhe Duo Gong Shu Er Neng Shi 。”(Shu :Shu Fa 。)⑤He Mu ,Qin Shan 。《Zuo Chuan ·Xiang Gong Er Shi Er Nian 》:“Ling Yin Zhi Bu Neng ,Er Suo Zhi Ye 。”⑥Ru Ci ;Zhe Ban 。Du Fu 《Mao Wu Wei Qiu Feng Suo Po Ge 》:“Na Cun Qun Tong Qi Wo Lao Mo Li ,Ren Neng Dui Mian Wei Dao Zei 。”(Ren :Ren Xin 。)⑦Ji ,Da Dao 。Wang An Dan 《You Bao Chan Shan Ji 》:“Gai Yu Suo Zhi ,Bi Hao You Zhe Shang Bu Neng Shi Yi 。”⑧Fu Ci 。Yao Tong “Nai ”、“Yu Shi ”。《Guan Zi ·Quan Xiu 》:“Er Zhe Bu Shi ,Ze Min Neng Ke De Er Guan Ye 。”⑨Tong “Nai ”。Ren Nai ,Jin De Qi 。《Huai Na Zi ·De Xing 》:“Shi Shui Zhe Shan You Neng Han 。”(Shi Shui :Zhi Yu Bie Jiong Wu Deng 。)

    Zhen :

    ①Zhen Ji ;Jiu Ji 。《Hou Han Shu ·Zhao Dian Chuan 》:“San Jia Liang Yi Zhen Qiong E 。”②Wan Jiu ;Zheng Jiu 。《Guo Yu ·Zhou Yu Xia 》:“Gu Wang Ji Xing Shi ,Bo (bó)Bi Bu Zhen 。”(Bo :Po Mie 。)③Dou Dong ;Hui Dong 。《Chu Ci ·Yu Fu 》:“Xin Mu Zhe Bi Dan Guan ,Xin Yu Zhe Bi Zhen Yi 。”④Fen Qi ;Zhen Zuo 。《Lv Shi Chun Qiu ·Meng Chun Ji 》:“Dong Feng Jie Dong ,Zhe Chong Shi Zhen 。”⑤Zheng Du 。Lu Zhao Lin 《Shang Zhi Hui 》:“Zhen Lv Fen Chuan Qu ,Qiu Feng Heng Da Ge 。”(Hui :Hui Zhong ,Gu De Ming 。)⑥Tong “Zhen ”。1. Zhen Dong 。《Shi Ji ·Meng Tian Lie Chuan 》:“Shi Shi Meng Tian Wei Zhen Xiong Nu 。”2. Zhen Kong 。《Zhan Guo Ce ·Yan Ce San 》:“Bei Man Yi Zhi Bi Ren ,Wei Chang Jian Tian Zi ,Gu Zhen She 。”

    Dong :

    ①Hang Dong ; Huo Dong 。《Zhou Yi ·Ji Ci Xia 》:“Bian Dong Yi Li Yan ,Ji Xiong Yi Qing Qian 。”(Li :Li Yi 。Qian :Bian Yi 。)《Sun Bin Bing Fa ·Jian Wei Wang 》:“Shi Bei Er Hou Dong 。”②Lao Zuo ;Lao Dong 。《Meng Zi · Teng Wen Gong Shang 》:“Wei Min Fu Mu ,Shi Min Xi Xi (xì)Ran ,Jiang Zhong Sui Qin Dong ,Bu De Yi Yang Ji Fu Mu 。”(Xi Xi :Hen Shi 。)③Zhen Dong ;Yi Dong 。《Sun Zi Bing Fa · Jun Zheng 》:“Xuan Quan Er Dong 。”Li Shang Yin 《Yao Chi 》Shi :“Huang Zhu Ge Sheng Dong De Ai 。”④Shi Yong ;Dong Yong 。Su Shi 《Bian Huang Qing Ji Dan He Zha Zi 》:“Re Yi Yi Shi Ci Luo Zhi Ren Yan ,Ze Tian Xia Zhi Ren Geng Bu Gan Kai Kou Dong Bi Yi 。”⑤Fa Dong ;Kai Dong 。《Han Shu ·Wei Xiang Chuan 》:“Jin Bian Jun Kun Fa ……Chang Kong Bu Neng Zi Cun ,Nan Yi Dong Bing 。”Liu Su 《Da Tang Xin Yu ·Ji Jian 》:“Jin Suo Xing Gong Qu Jing Er Bai Yu Li ,Luan Yu Dong Ren ,E Jing Xun Ri ,Fei Ke Chao Hang Mu Zhi Ye 。”(Xing :Jiu Zhi Huang Di Qin Lin 。Dong Ren :Qi Dong Che Liang 。)⑥Meng Fa ;Fa Sheng 。《Ji Min Yao Shu ·Cha Fu 》:“Fu Xie Wei Dong Wei Shang Shi ,Jiang Yu Kai Fu Wei Xia Shi 。”(Shang Shi :Zui Hao De Shi Jian 。Kai Fu :Xie Zi Lie Kai 。)⑦Gai Bian ;Bian Hua 。《Hou Han Shu ·Ban Gu Chuan 》:“Jun Chen Dong Se ,Zuo You Xiang Qu 。”⑧Gan Dong ;Chu Dong 。《Shi Ji ·Jiang Hou Zhou Bo Shi Jia 》:“Tian Zi Wei Dong ,Gai Rong Shi Che 。”⑨Huai Nian 。Du Fu 《Yong Huai Gu Ji Wu Shou 》Zhi Yi :“Yu Xin Sheng Ping Zui Xiao Se ,Mu Nian Shi Fu Dong Xiang Guan 。”⑩Yin Dong ;Qian Dong 。Liu Zong Yuan 《Da Gong Shi Shen Qi Shu 》:“Jin Yi Suo Shi Bu Lou Yu Wen Ren ,Luo Lie Yu Zuo Yu ,Shi Shi Zhe Dong Mu ,Wen Zhe Qing Er 。”(Wen Ren :You Ming Wang De Ren 。Zuo :“Zuo ”Ben Zi ,Zuo Wei 。)(11)Zhi Dong Wu 。Gui You Guang 《Er Dan Shui 》:“Zhi Ren Zhi Ze ,Xiang Xiang Hu Bei Dong Zhi Yi 。”(Bei :Shi Jia 。)(12)Fu Ci 。Biao Shi Dong Zuo Hang Wei Fa Sheng Ci Shu Hen Duo ,Xiang Dang Yu “Chang Chang ”“Dong Bu Dong ”。《Han Shu ·Shi Huo Zhi Shang 》:“You Dong Yu Mu Gu ,Bu Du Shi Yi 。”


上一篇:双凤并两翅,将雏东南飞。
下一篇:士繇松筠操,幼深琼树姿。
    日期:2019-08-22

相关文章